We love R290 – naturalny czynnik chłodniczy

Czynnik chłodniczy jest kluczowym elementem dla instalacji pomp ciepła. Dzięki niemu dzieje się cała magia, a tak naprawdę czysta nauka - termodynamika. Czynnik chłodniczy (zwany też czynnikiem roboczym lub obiegowym) to nic innego jak mieszanina gazów, która zmienia swój stan skupienia z ciekłego na gazowy i odwrotnie, w celu przekazania energii cieplnej do budynku. W momentach w których zmienia się stan skupienia czynnika, zachodzi wymiana energii.

Rozróżniamy syntetyczne i naturalne czynniki chłodnicze. Pierwszymi czynnikami syntetycznymi były tzw. freony. Okazały się one bardzo szkodliwe dla środowiska, szczególnie dla warstwy ozonowej, więc zostały stopniowo wycofane i zastąpione przez tzw. f-gazy (czyli gazy fluorowane)

F-gazy przy potencjalnym wycieku nie niszczą warstwy ozonowej w takim stopniu jak freony, ale wciąż mają wysoki wpływ na efekt cieplarniany.

Alternatywą dla czynników syntetycznych są naturalne czynniki chłodnicze, czyli gazy powstałe w wyniku procesów naturalnych, np. czynnik R744, wszystkim znany jako dwutlenek węgla, R717 czyli amoniak, czy właśnie R290 - propan.

Przyszłość naturalnych czynników chłodniczych (w tym popularnego R290) jest obecnie tematem numer jeden wśród producentów pomp ciepła.

To tendencja, od której nie ma odwrotu, a dni popularnych f-gazów wydają się policzone. Dlaczego? Czynnik R290 gwarantuje oprócz wygody i dbałości o środowisko coś jeszcze: świetne właściwości termodynamiczne, które przekładają się na ponadprzeciętną wydajność pomp.

W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego warto wybierać naturalne czynniki chłodnicze oraz jak istotne jest doświadczenie producenta w ich stosowaniu.

Branża pomp ciepła od kilku lat przechodzi sukcesywną transformację w kwestii czynników chłodniczych. Powodem jest wzrost świadomości ekologicznej inwestorów, ale też obowiązujące prawo. W Polsce zagadnienia te reguluje ustawa o substancjach zubożających warstwę ozonową z 2015 roku, czyli tzw. ustawa f-gazowa wraz z jej nowelizacją z 2017 roku, dostosowaną do unijnych rozporządzeń.

Oprócz nałożenia na inwestorów i instalatorów pewnych obowiązków, o których piszemy w dalszej części artykułu, ogranicza ona stosowanie czynników chłodniczych o wysokim potencjale niszczenia warstwy ozonowej (Ozone Depletion Potential - ODP) lub przyczyniających się do powstawania efektu cieplarnianego (Global Warming Potential - GWP).

Ustawa f-gazowa zakłada stopniowe ograniczenie stosowania f-gazów o 79% (w stosunku do pierwotnej emisji) do 2030r.

W konsekwencji producenci pomp ciepła coraz częściej decydują się na wprowadzenie naturalnych czynników chłodniczych takich jak R290, który ma znikomy wpływ na efekt cieplarniany (GWP = zaledwie 3) oraz zerowy potencjał niszczenia warstwy ozonowej (ODP = 0).

Trzecia marka Ecoforest także wytycza nowe kierunki rozwoju technologii urządzeń z naturalnym czynnikiem R290, ale dla odmiany w pompach gruntowych. Zachowując dopuszczalną zgodną z normą PN-EN 378 granicę napełnienia propanem dla jednostek instalowanych wewnątrz budynku - czyli poniżej 150 g, producent ten oferuje jedyną jak dotąd na rynku pompę gruntową na R290, czyli ecoGEO+ PRO (1-6 kW) w wersjach Basic i Compact (zintegrowany zasobnik CWU ze stali nierdzewnej, pojemność 165l).

We♡R290 - mogłoby zostać hasłem łączącym trzy marki - alpha innotec, EXO i Ecoforest. Naturalny czynnik chłodniczy R290 jest dla nich wspólnym mianownikiem.

Dobrze znane od lat modele alira LWD i LWDV marki alpha innotec wytyczyły kierunki rozwoju dla propanowych pomp ciepła będąc jednymi z pierwszych na rynku.

Marka EXO - korzystając z doświadczenia zarówno swoich twórców jak i polskiego dystrybutora, podąża za tym nieuniknionym trendem zawiązanym z czynnikiem R290 oferując swoje trzy modele - wyłącznie z modulacją mocy i chłodzeniem aktywnym - czyli Libra LAWV-81R, Libra LAWV-101R i Gemini GAWV-143R o mocach odpowiednio: 8, 10 i 14 kW.

Dodatkowo użytkownicy pomp, które zawierają określoną ilość czynnika chłodniczego, mogą mieć obowiązek rejestracji urządzeń w Centralnym Rejestrze Operatorów (CRO) i prowadzenia dokumentacji w postaci tzw. elektronicznych kart urządzeń.

Dotyczy to zarówno niektórych urządzeń nowych, jak i już pracujących. Zatem jeśli kupujesz urządzenie na tradycyjnym czynniku, które dziś nie obliguje Cię do rejestracji, musisz trzymać rękę na pulsie. Za kilka lat może to być już konieczne. Wszystkie czynności serwisowe muszą zostać odnotowane w CRO w terminie 15 dni roboczych od daty ich zakończenia. Jeśli należysz do skrupulatnych osób, z pewnością dasz radę wszystkiego dopilnować.

Masz oczywiście wybór. Możesz postawić na pompy ciepła z naturalnym czynnikiem R290. Żadne z powyższych obowiązków ich nie dotyczą :)

Marka EXO powstała z myślą o produkcji wysokojakościowych powietrznych pomp ciepła typu monoblok wyłącznie na naturalnym czynniku R290. Stoi za tym staranny dobór komponentów najlepszych światowych producentów w dedykowanych dla EXO wykonaniach.

Powietrzne pompy ciepła EXO na naturalnym czynniku R290 to modele: Libra LAWV-81R, Libra LAWV-101R i Gemini GAWV-143R o mocach odpowiednio: 8, 10 i 14 kW z możliwością łączenia w kaskady do 6 jednostek, dzięki czemu są w stanie pokryć nawet bardzo duże zapotrzebowanie. Wszystkie są jednostkami z pełną modulacją mocy (sprężarka inwerterowa TwinRotary oraz wentylator DC Inverter), aktywnym chłodzeniem (rewers) i są dostępne w pakietach z modułem hydraulicznym HMR i regulatorem z kolorowym, dotykowym wyświetlaczem.

Ecoforest to hiszpański producent pomp ciepła i pionier w technologii naturalnego czynnika R290 w gruntowych pompach ciepła. Producent jedynej jak dotąd na rynku gruntowej pompy ciepła na czynniku R290, czyli ecoGEO+ PRO (1-6 kW) w wersjach Basic i Compact (zintegrowany zasobnik CWU ze stali nierdzewnej 165l). Pozostałe modele w polskiej dystrybucji to: dla zastosowań domowych - ecoGEO+ pracujące w zakresach mocy: 1-9 kW, 3-12 kW, 5-22 kW również w wersjach Basic i Compact; dla zastosowań komercyjnych - ecoGEO+ HP w zakresach mocy: 12-40 kW, 15-70 kW oraz 25-100 kW.